Rijksoverheid loopt risico’s door thuiswerken
Covid-19 heeft ook bij de Rijksoverheid geleid tot een forse stijging van het aantal thuiswerkers. Daarbij worden echter tools gebruikt die niet altijd veilig zijn. Dat concludeert de Algemene Rekenkamer in een recent verschenen rapport.
Zo gebruiken sommige ambtenaren WhatsApp en privé mail voor het uitwisselen van vertrouwelijke informatie. Daarmee houden zij zich niet aan de veiligheidsrichtlijnen van hun organisaties.
De corona-crisis bracht ook bij de rijksoverheid digitaal werken in een stroomversnelling. Vrijwel alle circa 175.000 ambtenaren van ministeries en Hoge Colleges van Staat werken sinds maart 2020 zoveel mogelijk vanuit huis. Dat vergde een enorm aanpassingsvermogen van ICT-medewerkers en ondersteunende diensten. De Algemene Rekenkamer geeft een compliment voor de manier waarop ministeries, CIO-Rijk, individuele ambtenaren en dienstverleners als SSC-ICT hebben gereageerd op de corona-crisis.
Wel of niet?
Uit een enquête die de Rekenkamer blijkt dat er behoefte is aan meer eenduidige en begrijpelijke communicatie over welke tools voor samenwerking zij kunnen gebruiken. Een vijfde van de respondenten zegt niet op de hoogte te zijn van de afspraken voor het gebruik van samenwerkings-ICT. 22% is niet tevreden over de communicatie van de afspraken. De meeste onduidelijkheid is er over het gebruik van berichten-apps zoals WhatsApp en online samenwerkingsplatforms zoals Microsoft Teams, Sharepoint of Dropbox.
Van de respondenten gebruikt 7% WhatsApp en 16% privé mail voor vertrouwelijke communicatie terwijl dit niet is toegestaan. Een oorzaak daarvan is dat ambtenaren soms niet weten welke applicaties ze wel of niet mogen gebruiken. Zo staat op de interne website van de rijksoverheid dat WhatsApp onder voorwaarden voor werk gebruikt mag worden. Maar bij meerdere ministeries is die berichtenapp nadrukkelijk niet toegestaan.
Voorbeeldfunctie
Onvrede over de mogelijkheden van aangeboden IT-applicaties is een belangrijke reden om tegen de afspraken in toch van niet-aanbevolen applicaties gebruik te maken. Ook bewindspersonen en hogere ambtenaren gebruiken niet altijd de voorgeschreven en beschikbare veilige IT-middelen. Dit terwijl hun voorbeeldfunctie van belang is voor het gebruik van veilige IT-applicaties in de rest van de organisatie. Bewindspersonen en topambtenaren geven soms de voorkeur aan populaire berichtenapps zoals WhatsApp, minder veilige tablets en smartphones omdat ze gemakkelijker, sneller en gebruiksvriendelijker zijn dan de sterk beveiligde faciliteiten.
Een voorbeeld hiervan kwam ook tijdens dit onderzoek aan het licht. Een van de ministeries richtte in het voorjaar van 2020 op verzoek van de Chief Information Officer van het Rijk (CIO-Rijk) een extra beveiligde omgeving voor videovergaderingen in. Deze omgeving werd aangeboden voor vertrouwelijke communicatie tussen bewindspersonen, maar van dit aanbod werd geen gebruik gemaakt.
Het onderzoek van de Algemene Rekenkamer toont aan dat binnen de rijksoverheid nog stappen gezet kunnen worden naar veiliger gebruik van berichtenapps en mobiele telefoons. Het gebruik daarvan wordt gezien als het grootste risico voor informatiebeveiliging en privacy. Door verkeerd of geen gebruik van aanbevolen ICT-voorzieningen kan informatie in handen van onbevoegden komen.
Meer over
Lees ook
'NSA kan offline systemen op kilometers afstand afluisteren'
De Amerikaanse inlichtingendienst NSA gebruikt radiogolven om systemen die niet met internet zijn verbonden te kunnen hacken. De onthulling bewijst opnieuw dat het offline houden van systemen geen garantie is voor een veilig systeem. The New York Times meldt op basis van NSA-documenten dat het programma voor het afluisteren van offline systemen d1
Van phishing verdachte student blijft voorlopig op vrije voeten
Een 24-jarige student van de Saxion Hogeschool in Deventer die door de Verenigde Staten (VS) wordt verdacht van deelname aan een phishingaanval blijft voorlopig op vrije voeten. Dit heeft het gerechtshof in Leeuwarden bepaald. De VS hebben om uitlevering van de 24-jarige Vietnamees die in Deventer studeert gevraagd. Het gerechtshof in Leeuwarden1
'Energiesector is een populair doelwit van hackers'
Dat hackers zich zeker niet alleen bezig houden met het aanvallen van websites is al langer duidelijk. Allerlei sectoren zijn geliefde doelwitten voor cybercriminelen. Een voorbeeld hiervan is de energiesector. 7,6 procent van alle gerichte cyberaanvallen was in de eerste helft van 2013 op deze sector gericht. Dit meldt beveiligingsbedrijf Symante1